ارزیابی پدیدههای ترسالی و خشکسالی در استان خراسان با استفاده از نمایه های (PNPI, SPI, NITZCHE)

خشکسالی یکی از پدیدههای آب و هوایی است که در همه شرایط اقلیمی و در تمام مناطق کره زمین به وقوع می پیوندد. برای بیان کمی این پدیده، ارزیابی و پایش آن از شاخص های مختلفی استفاده میشود. شاخص هایی که در این تحقیق برای بررسی پدیده خشکسالی وترسالی به کارگرفته شد شامل، شاخص بارش استاندارد شده (SPI)، درصد بارش نرمال (PNPI) و نمایه نیچه (NITZCHE)میباشد. برای این منظور داده های بارش سالانه 6 ایستگاه هواشناسی در استان های خراسان شمالی، رضوی و جنوبی برای یک دوره آماری 30 ساله (1389-1359) با هدف تحلیل آماری بارش و تعیین سال های خشک و مرطوب مورد مطالعه قرار گرفت. با استفاده ازمحاسبات انجام شده به روش های مختلف و مقایسه آن ها با شاخص های مورد نظر در طبقه بندی-ها، نتیجه شد که در ایستگاه های مورد مطالعه اغلب سال ها به صورت نرمال  و تا حدودی خشک بوده و سال های شدیداً خشک و یا شدیداً مرطوب به ندرت قابل مشاهده می باشد. از میان نمایه های به کار گرفته شده ، نمایه (SPI)به دلیل داشتن قابلیت های بیش تر در تفکیک دقیق تر طبقه ها در پدیده های ترسالی وخشکسالی به عنوان بهترین شاخص از میان شاخص های بررسی شده برای ارزیابی پدیده خشکسالی و ترسالی در استان خراسان انتخاب شد. هم چنین با استفاده از روش های زمین آماری، نقشه پهنه بندی شاخص استاندارد بارش برای منطقه مورد مطالعه ترسیم گردید. بر این اساس معلوم گردید که نواحی جنوب و جنوب غربی استان خراسان رضوی و قسمت های شمال و شمال غربی خراسان جنوبی دروضعیت خشکی شدیدتری قرار دارند. علاوه بر این مشخص گردید، در طول دوره آماری 30 ساله، شدیدترین خشکسالی در سال 1387 و فراگیرترین خشکسالی در سال 1380 به وقوع پیوسته است.

دریافت متن مقاله